آپتایم سرور یا uptime server به معنای زمان در دسترس بودن در بستر اینترنت است. سروری ایده آل است که به طور مداوم کار کند و هیچگونه قطعی نداشته باشد، به عبارت دیگر آپتایم ۱۰۰% داشته باشد. طبق گزارش اخیر  ITIC، هزینه قطعی هر سرور در هر یک دقیقه ۰۰۰/۱۰۰ دلار تا ۷۰۰/۱۶ دلار است. هر سرور برای هزینه قطعی ساعتی یک میلیون دلار متغیر می باشد. این گزارش تاکید می‌کند که یک کسب‌ و کار کوچک هزینه خرابی را حدود ۰۰۰/۱۰ دلار در ساعت تخمین می‌زند، برای یک سرور هزینه قطعی ۱۶۷ دلار در دقیقه دریافت می شود. امروزه، بیش از هر زمان دیگری، آپتایم سرور برای هر کسب و کاری برای عملکرد روان بسیار مهم است. در این مقاله به تعریف uptime سرور چیست و اینکه چرا برای سازمان های دیجیتال بسیار مهم است پرداخته ایم.

مطالعه بیشتر: معرفی انواع هاست و نحوه عملکرد آنها

آپتایم سرور چیست؟

آپتایم سرور به زمانی اشاره دارد که یک سیستم بدون خاموش شدن یا راه اندازی مجدد اجرا می شود. زمان کار سرور، کل مدت زمانی است که یک سرور به طور کامل کار می کند و در حال اجرا است. این معیاری است که برای نشان دادن عملکرد یک سرور استفاده می شود. زمان کار سرور توسط ابزارهای نظارت سرور مانیتور اندازه گیری می شود.

تفاوت بین آپتایم سرور و Availability چیست؟

آپتایم سرور و Availability اغلب به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند در حالی که یکسان نیستند. Uptime مقدار زمانی است که یک سرور به درستی کار می کند و بر حسب سال، ماه، روز، ساعت، دقیقه و ثانیه بیان می شود. با این حال، Availability درصد زمانی است، در یک بازه زمانی خاص، که طی آن می‌توان از یک سرور برای هدف مورد نظر خود استفاده کرد.

از نظر ریاضی Availability=Uptime/Total time (Total time=Uptime+Downtime).

درصد Availability سرور خوب چیست؟

هنگامی که بخش فناوری اطلاعات یک شرکت یا ارائه‌دهنده خدمات مدیریت شده (MSP) خدمات فناوری اطلاعات را به کسب‌ و کار یا مشتریان خود ارائه می‌کند، اغلب متعهد می‌شود آنچه را که به عنوان توافق‌نامه سطح خدمات (SLA) شناخته می‌شود، رعایت کند SLA آنچه را که کاربران نهایی باید از نظر چیزهایی مانند در دسترس بودن سیستم و سایر جزئیات ارائه خدمات انتظار داشته باشند، تعریف می کند. یک SLA برای یک ارائه دهنده خدمات مهم است که فرآیندهای داخلی خود را با تنظیم استانداردهای عملکردی واضح و قابل اندازه گیری هدایت کند.

یک SLA در Availability سرور، حداکثر زمان خاموشی را که یک سرور می‌تواند طی یک دوره زمانی معین، مثلاً یک سال، متحمل شود، مشخص می‌کند. در حالی که دستیابی به ۱۰۰ درصد در Availability ممکن است امکان پذیر نباشد، هدف چهار یا پنج نه (۹۹/۹۹ درصد یا ۹۹۹/۹۹ درصد) در Availability سرور می تواند یک هدف معقول باشد.

مطالعه بیشتر: راهنمای انتخاب بهترین هاست

سرور با دسترسی بالا چیست؟

هنگامی که یک سرور قادر است برای درصد بسیار بالایی در دسترس و با کارایی بالا باقی بماند، به آن سرور با قابلیت دسترسی بالا می گویند. این نوع سرور معمولاً برای برنامه های کاربردی حیاتی در یک سازمان استفاده می شود.

سروری با ۹۹۹/۹۹ درصد در دسترس بودن، که به معنای حدودا ۵ دقیقه از کار افتادن در سال است، به عنوان یک سرور با در دسترس بودن بالا در نظر گرفته می شود. گزارش ITIC در سال ۲۰۲۰ نشان می دهد که: «۸۷ درصد از پاسخ‌دهندگان، ۹۹/۹۹ درصد را که برابر با ۵۶/۵۲ دقیقه برنامه‌ریزی نشده در هر سرور/سالانه است؛ به عنوان حداقل سطح قابل قبول در دسترس بودن برای سرورها و برنامه‌های کاربردی مهم می‌دانند.»

تعمیر و نگهداری سرور چیست؟

در بالا به آپتایم سرور اشاره شد. حال تعمیر و نگهداری سرور فرآیند به روز نگه داشتن سرور در حال اجرا در اوج عملکرد است. سرورها ستون فقرات زیر ساخت فناوری اطلاعات در هر شرکتی هستند که فرآیندهای حیاتی به آن بستگی دارد. نگهداری سرور تضمین می کند که همه سرورها در سطح بهینه خود کار می کنند و خطرات امنیتی ندارند. چند کار معمول تعمیر و نگهداری سرور باید به صورت دوره ای انجام شود:

• سیستم عامل (OS) را به روز نگه دارید.
• استفاده از دیسک را بررسی کنید و زیر ۹۰ درصد ظرفیت دیسک بمانید.
• میزان به کار گرفتگی سرور را بررسی کنید (به عنوان مثال، CPU، RAM و استفاده از شبکه)
• گزارش ها را برای خطاهای سخت افزاری بررسی کنید.
• بررسی کنید که نسخه های پشتیبان به درستی کار می کنند.

مطالعه بیشتر:بررسی بهترین انواع هاست در سال ۲۰۲۲

نظارت بر آپتایم سرور

همان طور که گفته شد آپتایم سرور درصد زمانی Availability سرور را اندازه گیری می‌کند. نکته ضروری که باید بدانید این است که آپتایم سطوح بالای عملکرد سرور را تضمین نمی‌کند، اما گزارش قطع سرور می‌تواند به مدیران کمک کند تا متوجه مشکل شوند. سلامت سرور را می توان با نظارت بر زمان کارکرد سرور بهینه کرد. نظارت با هشدارها و گزارش‌ها به کاهش زمان پرهزینه کمک می‌کند. استاندارد دسترسی بالا در بسیاری از صنایع، آپتایم ۹۹۹/۹۹ درصد است. نظارت بر زمان کار سرور، فرآیند اندازه‌گیری عملکرد و در دسترس بودن سرورها می باشد. این کار نشان می دهد که آیا زمان کار با استاندارد توافقنامه سطح سرویس (SLA) برای دسترسی بالا مطابقت دارد، خواه ۹۹۹/۹۹ درصد باشد یا کمتر. گزارش‌های به دست آمده از آپتایم سرور برای یک کسب ‌و کار در جهت اثبات انطباق با SLA های تعیین‌شده‌اش حیاتی هستند.

چگونه می توان آپتایم سرور را بررسی کرد؟

آپتایم سرور را می توان با استفاده از Task Manager زمان کارکرد دستگاه ویندوز را بررسی کرد: روی نوار وظیفه ویندوز کلیک راست کرده و Task Manager را انتخاب کنید، پس از باز شدن Task Manager، روی تب Performance کلیک کنید. در برگه Performance، برچسب Uptime را خواهید یافت.

مدت زمان آپتایم چگونه محاسبه می شود؟

آپتایم سرور طبق تعداد ساعاتی که سرور در یک بازه زمانی مشخص در دسترس است محاسبه شده و به صورت درصد بیان می‌شود. به عنوان مثال، هر سال ۳۶۵ روز است. بنابراین از نظر ساعت در مجموع x 24  = ۸۷۶۰ ۳۶۵  ساعت وجود دارد.

حال اگر در سال ۴ ساعت از کار افتادگی وجود داشته باشد، یعنی ۸۷۵۶ ساعت کار وجود دارد. بنابراین محاسبات به صورت زیر خواهد بود:

۹۵/۹۹=۱۰۰*(۸۷۶۰/۸۷۵۶)

بنابراین در این مورد زمان آپ تایم ۹۵/۹۹ درصد است.

مطالعه بیشتر: دریافت خدمات طراحی سایت در مشهد

عوامل موثر در تعیین آپتایم سرور چیست؟

• شبکه سرور
• سخت افزار سرور
• نرم افزارهایی که بر روی سرور نصب می شوند از جمله: میل سرور، وب سرور و…
• امنیت سرور در برابر حملات هکرها و بدافزارها

یکی از مهم ترین عواملی که در خرید هاست باید در نظر گرفت آپتایم سرور می باشد. آپتایم پایین علاوه بر پایین آمدن آمار مشتریان باعث افت رتبه سایت و سئو خواهد شد.

مطالعه بیشتر: دریافت خدمات سئو سایت در مشهد